Kiedy za szkody górnicze odpowiada Skarb Państwa?

Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami, a konkretnie zgodnie z Kodeksem cywilnym i Prawem geologicznym i górniczym, odpowiedzialność za szkody górnicze ponosi przedsiębiorca, który prowadzi ruch zakładu górniczego. Gdy mamy do czynienia ze szkodami górniczymi wywołanymi przez zakład, który już na danym obszarze nie istnieje, a zasądzone zostanie wypłacenie odszkodowania, odpowiada za to Skarb Państwa. Teoretycznie, a jak to wygląda w praktyce?

Trudności z interpretacją regulacji zasad PGiG. Przykład górnośląskiej spółki wodociągowej

Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody górnicze – mówiąc w uproszczeniu – to zagadnienie złożone, a stanowisko sądów w tej kwestii nie jest jednoznaczne. Pewną sprawę w swoich artykułach opisuje Kompensata sp. z o.o. z Rudy Śląskiej. Warto się do niej odnieść, bo to ciekawy przykład.

Jedna z górnośląskiej spółek wodociągowych doznała poważnego uszkodzenia infrastruktury wodociągowej. Dwukrotnie zawarto ugodę w sprawie naprawy powstałych szkód między spółką a odpowiedzialnym za szkody przedsiębiorcą górniczym. Koszty naprawienia szkód przejął następca prawny zakładu górniczego. W 2003 roku ogłoszona została upadłość tego przedsiębiorcy; od 2004 roku spółka wodociągowa otrzymywała dotacje z budżetu państwa na pokrycie kosztów napraw szkód. W 2009 roku Ministerstwo Gospodarki powiadomiło spółkę wodociągową, że nie może dalej finansować napraw szkód (brak środków). Spółka zażądała zapłaty ustalonej wcześniej kwoty od Skarbu Państwa. Skarb Państwa odmówił – argument: gdy szkody górnicze zostały ujawnione, zakład górniczy odpowiedzialny za nie jeszcze istniał.

Sprawy spółki wodociągowej ciąg dalszy. Decyzje sądów

Sąd Okręgowy nie zgodził się z argumentacją Skarbu Państwa i nakazał wypłatę wskazanych środków na rzecz spółki wodociągowej. Wyrok został jednak zmieniony przez Sąd Apelacyjny, jednak jego orzeczenie uchylił w dalszej kolejności Sąd Najwyższy. Stwierdzono, że sprawa jest do ponownego rozpatrzenia. Do czego zmierzamy? - Do tego, że nawet stanowiska sądów bywają niejednoznaczne. Dochodzenie odszkodowania za szkody górnicze to sprawy, które wymagają wsparcia ze strony doświadczonych profesjonalistów. Dotyczy to zarówno szkód górniczych w budownictwie, jak i gruncie; mowa tu na przykład o kwestii uzyskania odszkodowania za szkody górnicze, które wpłynęły negatywnie na urodzajność plonów. Polskie przepisy teoretycznie powinny być jednoznaczne, jednak jak wskazuje chociażby omówiony przykład – spółka wodociągowa walcząca ze szkodami górniczymi – w praktyce bywa różnie. Stąd działalność firm, które zajmują się dochodzeniem odszkodowań związanych stricte ze szkodami górniczymi.